Een zeer gerechtvaardigde factcheck in De Standaard vandaag. De CEO van een fabrikant van etherische oliën beweert dat de werking van zijn producten wetenschappelijk bewezen is. Terecht?
Even wat er voorafging: De apothekersbond APB klaagt aan dat in vele apotheken in ons land dure sprays met geurige etherische oliën van het bedrijf Fear Hunters (merknaam Aromakids) worden verkocht, die zouden helpen tegen diverse kinderangsten, zoals angst in het donker en nachtmerries, en ook tegen bedplassen, boosheid en prikkelbaarheid. Bij elk flesje spray hoort een kleurige knuffel.
Een artikel in De Standaard van dinsdag doet wat de journalistieke conventie voorschrijft: het laat beide partijen aan het woord, de APB en het bedrijf, en daarnaast nog een expert (een kinderpsycholoog). Woord en wederwoord dus. Gauthier Bribosia, de CEO van Fear Hunters zegt dat de werking van zijn sprays wetenschappelijk bewezen is: ‘We hebben ons gebaseerd op de vele serieuze wetenschappelijke studies naar aromatherapie’.
Beide partijen aan het woord gelaten, de journalist heeft haar werk gedaan. Of toch niet helemaal? De claim van Bribosia, is die eigenlijk wel waarheidsgetrouw? Is de werking van geuren tegen kinderangsten echt wetenschappelijk bewezen? Het zou nuttig zijn om dat even te checken. Dat doet wetenschapsjournaliste Hilde van den Eynde in De Standaard van vandaag. Het resultaat laat zich raden: er bestaan inderdaad studies, maar die zijn van geringe kwaliteit: anekdotisch, weinig proefpersonen, geen placebogroep, enzovoort. Conclusie: er is geen wetenschappelijk bewijs.
De journalistieke format van de fact check is, overgewaaid uit de Angelsaksische wereld, ook bij ons aan een opmars bezig. Niet alleen wat politici zeggen kan wel eens een fact check gebruiken (in de VS kunnen de fact checkers amper bijhouden wat Donald Trump allemaal trompettert), ook de woorden van CEO’s mogen wel eens tegen het licht van de feiten gehouden worden. Een welkome aanvulling op het traditionele woord/wederwoord.