Het is een van de cliché’s van de wetenschapspopularisering. Als uitgelegd moet worden hoezeer de mysterieuze neutrino’s overal doorheen bewegen en zich bijna niets aantrekken van gewone materie, dan luidt het: ‘neutrino’s passeren ongehinderd doorheen een lichtjaar lood of gewapend beton.’ Maar klopt dat ook echt?
Dat neutrino’s zich weinig aantrekken van doordeweekse materie staat vast. De neutrino’s afkomstig van de kernreacties in de zon bewegen zich grotendeels ongehinderd doorheen de aarde – ’s nachts bestoken ze ons dus langs onderen. Gelukkig passeren ze ook ongehinderd doorheen óns. Maar een lichtjaar lood?
Dat blijkt toch wat ambitieus, zelfs voor een neutrino, schrijft Science, op gezag van een internationaal team neutrino-onderzoekers. Die hebben gemeten in welke mate neutrino’s verstrooid worden door atoomkernen wanneer ze die passeren. Dat blijkt heel weinig te zijn (de meeste neutrino’s passeren ongehinderd), maar toch een tikje meer dan vroeger gedacht werd. Dat ligt aan een proces dat ‘coherente elastische neutrino-kern verstrooiing’ heet, en dat nu experimenteel bevestigd is.
Vergeet het dus maar, dat lichtjaar lood. Maar niet getreurd: een iets bescheidener miljard kilometer lood moet beslist nog kunnen. Daar vliegt een neutrino zó doorheen. Typisch zou een neutrino doorheen lood enkele tientallen miljarden kilometer afleggen, voor het ergens last van heeft. En doorheen lichtere atomen, gaat het nog gemakkelijker.
Bron: Science (perspectives) en Science (wetenschappelijk artikel).