Waarheen kun je nog op vakantie vertrekken zonder je zorgen te hoeven maken over grenzen die gesloten zijn wegens het coronavirus? Naar de ruimte natuurlijk. Een column.
2020 zou het jaar moeten worden waarin ruimtetoerisme realiteit wordt. ’t Is te zeggen, het jaar waarin het niet langer is voorbehouden voor de superrijken en doorbreekt bij gewone rijken. Wie er een slordige twintig miljoen voor over had, kon begin deze eeuw al mee met een Russische Sojoez. Vanaf dit jaar zou je voor zowat één honderdste van dat bedrag al de ruimte in kunnen.
Het bekendste ruimtetoerismebedrijf is Richard Bransons Virgin Galactic, dat voor 250.000 dollar een miniruimtevlucht van enkele minuten aanbiedt, in zijn ruimtevliegtuig SpaceShipTwo. Na vele jaren van uitstel, onder meer door een dodelijk ongeluk bij een testvlucht in 2014, zou het dit jaar eindelijk zo ver moeten zijn. Concurrenten als Blue Origin, dat gefinancierd wordt door Jeff Bezos van Amazon, zitten Virgin Galactic op de hielen.
Bij al dat enthousiasme over daguitstapjes in de ruimte (of minuutuitstapjes), moet de Zandrekenaar toch ook onwillekeurig denken aan verongelukkende ruimtependels en exploderende raketten. Ruimtevaart is een experimentele en gevaarlijke technologie. Is dat hele ruimtetoerisme an accident waiting to happen?
Zou een commercieel bedrijf als Virgin Galactic een ongeluk met doden overleven? Zouden de klanten nog durven na een ongeluk? Zou de overheid vergunningen intrekken na de sensationele negatieve publiciteit die op een ongeluk volgt? En hoe groot is eigenlijk de kans op een ramp?
We zijn natuurlijk niet de enigen die zich dat allemaal afvragen. De ruimtetoerismebedrijven zelf proberen het uit te zoeken, net als de investeerders of potentiële investeerders in die bedrijven.
In het vakblad Aviation Week & Space Technology, dat enkele voors en tegens op een rijtje heeft gezet, heeft analyst Darryl Genovesi, die zich in de risico’s heeft verdiept, een dubbele boodschap.
Enerzijds, besluit het team van Genovesi, is de kans op een ongeluk heel reëel: in de eerste jaren van operaties bedraagt het risico per vlucht naar schatting zowat één op tweehonderd. Als je weet dat Virgin Galactic in de eerste twee jaren al 131 vluchten wil maken, is er dus een nogal verontrustende kans op minstens één dodelijk accident.
Anderzijds denkt Genovesi dat de klanten zich daar niet door zullen laten afschrikken. Er is twee keer een space shuttle verongelukt (in 1986 de Challenger en in 2003 de Columbia), en telkens ging onmiddellijk na de ramp het aantal kandidaat-astronauten bij de Nasa de hoogte in. Overigens heeft het shuttle-programma twee mislukkingen gehad op 135 vluchten; niet zo’n geruststellende statistiek. En Genovesi wijst erop dat er mensen zijn die voor hun plezier extreme sporten beoefenen met nog hogere overlijdenspercentages.
De investeerders in ruimtetoerisme zullen het graag horen, als ze tenminste evenveel trek hebben in risico’s als de beoogde klanten.
Deze column is op 15 februari 2020 verschenen in De Tijd.